موتور روتاری اندو
موتورهای الکتریکی روتاری یا هندپیسهای متصل شونده به ایرموتورها؟
وقتی از سیستمهای روتاری استفاده میکنید، این انتخاب پیش میآید که فایلهای روتاری را روی چه چیزی استفاده کنید. با هندپیسها (به طور مصطلح آنگل روتاری متصل شونده به ایرموتور) یا موتورهای الکتریکی روتاری اندو (اندوموتورها). هندپیسهای اندو با سرعت پایین متصل شونده به ایرموتور (سرآنگل روتاری!)، سرعت پایین تری نسبت به سرآنگلهای معمولی دارند. انواع ناخنکی و دگمهای دارند به اندوموتورهای الکتریکی هم هندپیس متصل میشود که اصطلاحاً به آن Low-Speed Handpiece روتاری میگویند ولی تورگ کاهش یافته آن متفاوت از انواع متصل شونده به ایرموتور است.
از نظر تکنیکی یا عملکردی تفاوتی بین استفاده از این دو در نتایج درمان شما وجود ندارد. در کشور امریکا هم خیلی از دندانپزشکان از آنگلهای روتاری متصل شونده به ایرموتور به جای اندوموتور ها استفاده میکنند؛ اما چند نکته و تفاوت ظریف بین استفاده از این دو وجود دارد:
- استفاده از اندو موتورها راحتتر است و زودتر در آن مهارت پیدا میکنید و اوایل کار هم که مهارت ندارید، کمتر نگران شکستن فایل هستید. این دستگاهها اغلب برای سیستمهای فایلهای مختلف قابل تنظیم هستند و سرعت و تورگ قابل اتظیم دارند.
- هندپیسها (سرآنگل) های متصل شونده به ایرموتور، با توجه به فشار کمپرسور شما ممکن است عملکرد متفاوتی نشاندهند. سرعت و تورگ آنها ثابت است. نوع معمول این هندپیسها، سرآنگلهای روتاری 1:64 میباشد (پروتیپر، هیرو،Mtwo،K3 و بیشترفایلهای معمول دیگر) ولی برای بعضی فایلها که نیاز به سرعت بالاتری برای استفاده دارند باید از سرآنگل های 1:32 استفاده کنید (مثلاً فایل Race). برخی فایلها هم هندپیس (سرآنگل روتاری) اختصاصی خود را دارند (مثلاً فایل رسیپروک). به علاوه انواع با تورگ قابل تنظیم محدود هندپیس هم در بازار موجود است (مثلاً شرکت آنتوژیر). توجه کنید که موارد اشاره شده متفاوت از اندولیفت های هستند که حرکات رسیپروکیتینگ داشته و فایل دستی میخورند و با توجه به کارایی کم، به هیچ وجه موضوع صحبت این مطلب نیستند.
- هندپیسهای اندومتصل شونده به ایرموتور (سرآنگلهای روتاری) مانند سرآنگلهای معمولی (هندپیسهای با دور پایین) و توربینها (هندپیسهای با دور بالا) نیاز به روغنکاری و نگهداری دارند. از اصابت سر آنها به زمین باید پیشگیری شود و نیاز به سرویس دوره ای دارند. در مورد سریهای متصل شونده به اندوموتورهای برقی هم همین نگهداریها و روغنکاریها مورد نیاز است.
- اندوموتورها هم نیاز به هندپیس دارند که اکثراً روی خود دستگاه به فروش میرسد؛ اما هندپیسهای برخی اندوموتورها اختصاصی بوده و فقط برای آن دستگاه هستند.
- صدای اندوموتورها کمتر است و حین کار با آنها آرامش بیشتری دارید. بیشتر اندوموتورها از فناوری AutoReverse بهره میبرند؛ یعنی زمانی که تورگ از میزان استاندارد بیشتر شد، در جهت معکوس برگشت میکنند که احتمال شکستن فایل را کم میکند. ولی به این معنی نیست که با کسب تجربه در استفاده از هندپیسهای متصل شونده به ایرموتور که فاقد اتوریورس هستند، الزاماً بیشتر قرار است فایل بشکنید.
- اندوموتورها گران تر هستند. در انواعی از آنها باطریآنها بعد از مدتی ممکن است خراب شود. نگهداری آنها پرهزینه است و ممکن است قطعات دستگاه و هندپیس دستگاه با توجه به اختصاصی بودن به راحتی قابل تعمیر نباشد. از این رو گارانتی و پشتیبانی دستگاه اهمیت زیادی دارد. ولی هندپیسهای متصل شونده به ایرموتور در تعمیرات صرفاً از چارچوب تعویض کارتریج و بلبرینگ تبعیت میکنند و کم خرج تر هستند.
- موتورهای ایمپلنت هم با توجه به تنظیم تورگ و سرعت، با هندپیس مناسب میتوانند به جای اندوموتور استفاده شوند. به علاوه موتورهای ایمپلنت دوکاره یا تنظیم اختصاصی فایلها هم وجود دارند ولی با توجه به اصطحلاک، قیمت این دستگاهها وملاحظات ایزولاسیون، استفاده از این دستگاهها به عنوان اندوموتور منطقی نیست. برخی موتورهای اندو کاربرد چندگانه دارند. مثلاً بسیاری از موتورهای اندو سرعتهای محدوده آنگلها (هندپیسهای سرعت پایین) معمولی را هم پشتیبانی میکنند و استفاده از گیتس یا پیزوریمر با آنها ممکن است. به علاوه برخی سیستمها (مانند سیرونا پاکت اندوموتور)، سرعتهای بالا در محدوده 19200rpm را هم ساپورت میکنند!