ضد عفونی کننده کانال
معیارهای انتخاب یک محلول شستشو
حل کردن دبریها و بافتها،سمیت کم، کشش سطحی کم، توانایی لغزنده سازی وسایل، توانایی ضدعفونی کردن کانال، حذف لایه اسمیر، تعداد دفعات و مدت زمان لازم برای اثر بخشی از جمله معیارها در انتخاب یک محلول شستشو دهنده مناسب است. آب مقطر کمترین اثر را داراست. محلول نرمال سالین نیز اگرچه پرکاربرد ترین ماده شستشو دهنده کانال دندان میان دندانپزشکان است اثربخشی چندان مناسبی در مقایسه با موادی که در ادامه این مقاله معرفی میشوند، ندارد.
هیپوکلریتسدیم
هیپوکلریتسدیم شستشو دهنده قوی و ارزانیست که توانایی بالایی در حل کردن بافت دارد. محلولهای سفیدکننده خانگی مانند وایتکس حاوی هیپوکلریت سدیم 25/5 درصد هستند که با همینغلظت یا پساز رقیقشدن با آب استفاده میشوند.
از معایب این ماده کشش سطحی بالا و ناتوانی در مرطوب کردن مناسب دیوارههای عاجیست؛ بهطوریکه کانالهای باریک خیلی کم شسته میشوند. عیب دیگر هیپوکلریتسدیم اثر تحریککنندگی روی بافتهای اطراف ریشه و احتمال ایجاد حادثه هیپوکلریتسدیم است. این مشکل در غلظتهای بالا بیشتر بهچشم میخورد.
محلول هیپوکلریت سدیم را باید در جای خنک و دور از نور خورشید نگهداری کرد. برای اثربخشی بیشتر، باید آن را تا دمای 37درجه گرم کرد اما محلول در این دما پس از چهار ساعت شروع به تجزیه شدن میکند.
مطالعات نشان دادهاند رقیقکردن هیپوکلریت سدیم بهطور معنی داری خواص ضد میکروبی آن را کاهش میدهد. هیپوکلریتسدیم در غلظت 25/5درصد به راحتی بافتهای زنده را حل میکند و در مدت اثر 5دقیقه در حذف کامل باکتریهای بیهوازی اجباری تقریبا موثر است. این اثر به علت خاصیت قلیایی محلول است.
ترکیب هیپوکلریتسدیم با EDTA اثر باکتریوسیدال آن را بهشکل معنیداری افزایش میدهد. این اثر احتمالا بهدلیل حذف لایه اسمیر آلوده توسط EDTA باشد.